In het najaar van 2022 verscheen een

In dat rapport stond dat deze Nederlandse gemeente deels in zee zal verdwijnen vanwege het opwarmende klimaat.

Vorig jaar kreeg die gemeente daar al een voorproefje van: in november 2022 liepen grote delen onder nadat het heel hard had geregend. De komende jaren dreigt onder andere het drasland in het zuiden opgeslokt te worden door de oprukkende zee. Wat er dan gebeurt met de zeldzame vogels die er van oudsher broeden, is nog onduidelijk.

Sommige historische bouwwerken zullen niet zonder schade het einde van de eeuw halen, schrijven de onderzoekers. De klimaatschade aan huizen en infrastructuur kan in het ergste geval Voor de bewoners kan dat rampzalig zijn. Wie nu al niet genoeg verdient om van rond te komen, gaat een onzekere toekomst tegemoet.

Ook de lokale economie zal onder het naderende natuurgeweld lijden. Omdat het zeewater opwarmt en de riolering gebrekkig is, sterft het rijke onderwaterleven af – terwijl die bijzondere natuur, populair bij duikers, de economische kurk is waar de gemeente op drijft.

Eerder concludeerde het KNMI dat klimaatverandering voor dit gebied nu al onomkeerbaar is. De volgende generatie bewoners ‘zal hoe dan ook terechtkomen in een heel ander landschap’,

Wel kan de schade beperkt worden – nog wel.

Je zou dus zeggen: alle reden om in te grijpen, en snel een beetje. Maar vooralsnog zijn er geen concrete plannen om deze gemeente te beschermen tegen het veranderende klimaat.

Hoe dat komt? Omdat deze Nederlandse gemeente niet Vlissingen of Heerenveen heet, maar Bonaire.

Caribische Nederlanders zijn vogelvrij voor natuurgeweld

In zijn de gevaren van klimaatverandering al lang en breed uitgemeten. Van en tot klimaatprotesten en er is continu aandacht voor de opwarming van de aarde, de zeespiegelstijging die daaruit volgt, en wat dat betekent voor de

De strijd tegen het water is Nederland niet vreemd: al eeuwen zijn er overstromingen en worden er dijken en waterkeringen gebouwd. De Watersnoodramp – vandaag – was zo’n grote wake-up call, dat ze leidde tot de invoering van het Deltaplan. In 2050 mag – volgens de – ieder jaar maar 1 op de 100.000 inwoners van Europees Nederland komen te overlijden door een overstroming.

Maar hoeveel politici spraken zich de afgelopen jaren uit over de naderende watersnoodramp in Caribisch Nederland?

Bedroevend weinig. D66, de Partij voor de Dieren en BIJ1 maar vervolgens gebeurde er niet veel. Ook in de media is er nauwelijks aandacht. Eind 2021 sprak de directeur van de Dutch Caribbean Nature Alliance zijn zorgen uit over het feit dat Caribisch Nederland

Intussen zijn Caribische Nederlanders vogelvrij voor natuurgeweld. En dat terwijl Nederland de plicht heeft zijn burgers – ál zijn burgers – te beschermen.

Een juridisch limbo: de verdragen gelden niet

Sinds 2010 is Bonaire – net als de voormalige Nederlandse koloniën Saba en Sint Eustatius (samen: de BES-eilanden) – een De drie eilanden hebben een aparte status binnen het Koninkrijk, die Het is dus ook aan de Nederlandse regering om de bewoners van die eilanden te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, zegt onderzoeker mensenrechten en milieu Daphina Misiedjan van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Toch zweven de drie eilanden in een juridisch limbo. VN-klimaatakkoorden en -verdragen, zoals het Klimaatakkoord van Parijs, zijn niet van toepassing op de eilanden, net zomin als het Waarom? Volgens minister Rob Jetten (D66) van Klimaat en Energie passen die wetten en verdragen Omdat de Caribische natuur zo anders is, moeten daarvoor aparte plannen gemaakt worden – maatwerk dus.

Alleen komt dat maatwerk er maar niet, waardoor er in feite twee niveaus van bescherming bestaan binnen één koninkrijk: één groep die wel onder de klimaatverdragen valt, en één groep die En dat is in strijd met het dat bepaalt dat er geen onderscheid mag zijn tussen Europese en Caribische Nederlanders: allemaal hebben ze hetzelfde recht op leven.

Zo veel gegevens als er voor Europa zijn, zo weinig weten we over Bonaire

Het is veelzeggend dat er pas in 2022 een uitgebreide studie uitkwam met de klimaatscenario’s voor Bonaire. En zelfs die studie is niet helemaal compleet, vanwege een Weerstatistieken, hoogtedata en overstromingsgegevens: de onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam hadden – een schril contrast met de overvloedige data voor Europees Nederland. Voorlopig is het beeld van de impact van klimaatverandering op de BES-eilanden dus

Ondertussen heeft Bonaire te maken met schrijnende ongelijkheid. De minimumlonen, pensioenen en uitkeringen zijn op de eilanden substantieel lager dan in Europees Nederland, met onder andere als gevolg dat Op het eiland duwen de dagelijkse zorgen om voldoende eten op tafel te krijgen zorgen over de oprukkende zee

Neem het verhaal van Airsa, die ik vorig jaar interviewde over dit onderwerp. Samen met haar vriend runt zij een haarsalon op het eiland. Onlangs nodigde Greenpeace haar uit voor een bijeenkomst over klimaatverandering op Bonaire, maar die moest ze laten schieten omdat ze een klant had. ‘Ik hoorde achteraf dat maar weinig lokale inwoners kwamen opdagen. Iedereen is hard aan het werk.’

Het water staat Bonairianen aan de lippen

Als Zuid-Holland dreigt opgeslokt te worden door de zee, zou de Nederlandse overheid dan ook zo passief zijn? Had ze dan ook tot 2022 zitten suffen?

Er zijn ook lichtpuntjes: het lijkt erop dat Den Haag langzaam ontwaakt uit de sluimertoestand van het afgelopen decennium. Zo kondigde het ministerie van Economische Zaken en Klimaat eind november aan dat er een speciale klimaattafel komt voor Bonaire – een overlegorgaan waarbinnen Tijdens het bezoek van de koninklijke familie aan Caribisch Nederland dat nu bezig is, staan

Onderzoeker Daphina Misiedjan werkt op haar beurt mee aan het onderzoeksproject een initiatief van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde waarin lokale onderzoekers vanuit allerlei disciplines de klimaatproblematiek op de BES-eilanden bestuderen en mogelijke oplossingen aandragen. Misiedjan: ‘We onderzoeken vanuit de sociologie, architectuur, archeologie, rechten en antropologie hoe mensen daar met klimaatverandering omgaan, en wat zij nodig hebben.’

Maar een voldongen feit blijft: terwijl wetenschappers steeds pessimistischer gestemd zijn over of het überhaupt zal lukken om de ontbreekt de infrastructuur om Caribische Nederlanders te beschermen tegen de gevolgen hiervan.

Het water staat hen intussen al figuurlijk aan de lippen. En het moment waarop dit letterlijk zal zijn, komt rap dichterbij.

Meer lezen?

Zo wordt ongelijkheid tussen Europees en Caribisch Nederland al jaren in stand gehouden Een inwoner van Bonaire moet bijna dubbel zo hard werken om in haar levensonderhoud te voorzien als een Europese Nederlander. Dat is het gevolg van beleid dat jarenlange ongelijkheid tussen het eiland en Europees Nederland in stand houdt. Nu bijna de helft van de bevolking in armoede leeft, is het tijd dat beleid te herzien. Een verslag van een crisis in slow motion. Lees mijn reconstructie 70 jaar na de Watersnoodramp is onze strijd tegen het water niet voorbij – integendeel Door menselijke invloed verandert het klimaat razendsnel. In het ergste geval stijgt de zeespiegel met drie centimeter per jaar. Als het water komt – zoals bij de Watersnoodramp in 1953, vandaag precies 70 jaar geleden – zijn de gevolgen voor Nederland enorm. Geen tijd te verliezen dus. Lees het essay van Rutger Bregman